SYSTEEMGERICHTE ONTWIKKELING 

Hoe kun je systeemgericht je team of organisatie ontwikkelen? Wij werken met onderstaand model als kompas. Het zijn als het ware de “knoppen” waar je aan kunt draaien. Alle drie zijn essentieel in het kunnen oppakken van je leiderschap (eigenaarschap) in een organisatie. Organisatie ontwikkeling ontstaat door het vergroten van vaardigheden en visie op de drie gebieden. 

Heldere doelen en rollen

Je bent op de 8e verdieping van een gebouw. Er is je verteld, dat er een fantastisch uitzicht is vanaf het balkon. Bij de deur naar buiten zie je een ruim balkon, alleen zonder reling. Wat doe je? De meeste mensen zullen- als ze al naar buiten stappen – dit zeer voorzichtig doen. Hoe anders is je gedrag wanneer er een stevige reling is. In die situatie lopen de meeste mensen met gemak naar het uiteinde van het balkon. 

Onduidelijke doelen en rollen in een organisatie geven dezelfde onrust en een onveilig gevoel. Immers wanneer het doel en jouw rol daarin niet duidelijk zijn, hoe weet je dan welk gedrag bijdraagt en welk gedrag niet? Al snel zit je elkaar onbedoeld in de weg, met conflicterende doelen of belangen (die vaak onuitgesproken blijven). 

Bij heldere doelen gaat het over weten wat je gezamenlijke opdracht is. Zowel op de lange termijn als tijdens de wekelijkse of maandelijkse overleggen. Je weet wat de opbrengst van een overleg moet zijn: bijv. informatie uitwisselen, knelpunten oplossen, besluiten nemen. Daarnaast is het helder wie welke rol heeft en welke verantwoordelijkheden daarbij horen. Dat voorkomt onnodig ‘gedoe’ in de onderstroom.

Communicatie

Communicatie kun je vergelijken met een kanaal, waardoor informatie overdracht plaatsvindt. Vaak is er ruis op de lijn, die het lastiger maakt de informatie in de boodschap te herkennen. Hoe minder ruis hoe meer informatie overdracht. Ruis – onderzocht door Shannon & Weaver en Agazarian- bestaat uit vaagheid, overbodigheid en tegenstellingen. Hoe meer ruis des te sneller ons brein getriggerd wordt (tot vluchten, vechten, bevriezen). Emoties lopen op en de informatie uitwisseling vermindert.

Hoe je met elkaar communiceert is dus van groot belang in het creëren van een organisatie/ team, waarin effectief informatie uitgewisseld wordt. Waar mensen elkaar horen en gehoord worden, begrijpen en begrepen worden. 

Groepsdynamica

Groepsdynamiek is als zwaartekracht. We zijn ons vaak niet bewust de zwaartekracht, ondanks dat het ons leven in veel zaken beïnvloedt. Van lopen, of vallen over een drempel tot kunnen zitten op een bank. Zo beïnvloedt groepsdynamiek ons gedrag en de interactie in groepen vaak meer dan we ons realiseren. Herkennen en normaliseren van terugkerende ‘groepsdynamische’ fasen is behulpzaam in het leren zien dat gedrag in groepen niet alleen persoonlijk is. 

Kort gezegd zijn de volgende groepsfasen te onderscheiden; vlucht, vecht, samen en werk. Elke fase kent specifiek versterkend en belemmerend gedrag om als groep  te ontwikkelen. Wanneer je bewust de belemmeringen in elke fase vermindert, komt  er steeds meer energie vrij voor effectievere samenwerking.  

Duurzaam aan organisatie-ontwikkeling werken: dat kan dus door als organisatie aan de slag te gaan met de bovenstaande drie hoofdcomponenten.